Εθελοντισμός , δασοπροστασία και δασοπυρόσβεση στην Ελλάδα

Στην περιοχή των Μεσογείων Αν. Αττικής, υπάρχει κανείς που να γνωρίζει ποιός είναι ο σχεδιασμός της Πολιτικής Προστασίας αλλά και του εθελοντισμού γενικότερα ;

Tι έχει γίνει τα τελευταία χρόνια προς τις κατευθύνσεις που αναφέρεται το πόρισμα της WWF που ακολουθεί :

WWF «Εθελοντισμός, δασοπροστασία και δασοπυρόσβεση στην Ελλάδα»

Σύνοψη της πρότασης του WWF Ελλάς για την ουσιαστική και αποτελεσματική συμμετοχή των εθελοντών στην προστασία των δασών.

Κατά τη διάρκεια του 2008 – 2009, το WWF Ελλάς ξεκίνησε μια προσπάθεια διερεύνησης της κατάστασης που επικρατεί με τους εθελοντές, όσον αφορά στην ενασχόληση και την ένταξη τους στο ευρύτερο πλαίσιο δασοπροστασίας/ δασοπυρόσβεσης της χώρας. Σκοπός ήταν να καταλήξει σε συγκεκριμένες προτάσεις για την ουσιαστική και αποτελεσματική συμμετοχή των εθελοντών στους παραπάνω τομείς.

Για τις ανάγκες της έρευνας, η ομάδα εργασίας επισκέφτηκε περίπου 100 εθελοντικές ομάδες και κατέγραψε τους προβληματισμούς τους, τις ανάγκες τους όπως και τον ευρύτερο τρόπο δράσης και συντονισμό τους. Συναντήθηκε και συνομίλησε με στελέχη όλων των αρμόδιων φορέων (Πυροσβεστικό Σώμα, Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, ΟΤΑ, Νομαρχία) και στελέχη των συνδικαλιστικών τους οργανώσεων (εθελοντών και επαγγελματιών).

2 κύρια μοντέλα εθελοντισμού δραστηριοποιούνται στο ευρύτερο πλαίσιο δασοπροστασίας – δασοπυρόσβεσης:

1. Οι εθελοντές δασοπυρόσβεσης/δασοπροστασίας με υπαγωγή στη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας (ΓΓΠΠ) ή με άμεση σύνδεση στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης

2. Οι εθελοντές πυροσβέστες του Πυροσβεστικού Σώματος.

Τα μοντέλα αυτά λειτουργούν σαν 2 ξεχωριστές οντότητες, καθώς υπάγονται σε ξεχωριστούς φορείς. Οι εθελοντές του Πυροσβεστικού Σώματος απασχολούνται καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου και δραστηριοποιούνται στις ευρύτερες δράσεις του. Παρόλα αυτά, και τα 2 μοντέλα εθελοντισμού αντιμετωπίζουν σοβαρά, οργανωτικά και λειτουργικά προβλήματα, τα όποια αποτρέπουν την ουσιαστική ένταξή τους στον ευρύτερο σχεδιασμό δασοπροστασίας – δασοπυρόσβεσης της χώρας.

Τα κύρια προβλήματα που εντόπισε και κατέγραψε το WWF Ελλάς κατά τη φάση της έρευνας είναι τα εξής:

Για τους εθελοντές με υπαγωγή στην ΓΓΠΠ:

* Δεν υπάρχει ενιαίος χαρακτήρας για τις ομάδες που δηλώνουν δράσεις δασοπροστασίας/δασοπυρόσβεσης. Υπάρχουν πολλές ομάδες στο μητρώο της ΓΓΠΠ με αποκλειστικό αντικείμενο τη δασοπροστασία και δασοπυρόσβεση αλλά πολλές άλλες, όπως ομάδες διάσωσης, λέσχες αυτοκινητιστών, εξωραϊστικοί, ορειβατικοί και κυνηγετικοί σύλλογοι, λέσχες καταδρομέων και ραδιοερασιτεχνών κ.α. που δηλώνουν δράσεις δασοπροστασίας σε ένα πιο ευρύ πλαίσιο.

* Δεν υπάρχει ένα σύστημα αξιολόγησης, καταγραφής, κατηγοριοποίησης, διαχείρισης και ελέγχου των εθελοντών και εθελοντικών ομάδων που είναι ενταγμένοι στο μητρώο της ΓΓΠΠ. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη σημερινή κατάσταση του συγκεκριμένου μητρώου, στο οποίο μπορεί να ενταχθεί η οποιαδήποτε ομάδα, καταθέτοντας μια απλή αίτηση.

* Έλλειψη νομοθετικού πλαισίου, το οποίο να προβλέπει την εκπαίδευση, πιστοποίηση και ασφάλιση των εθελοντών με υπαγωγή στην ΓΓΠΠ. Το άρθρο 14 του Ν. 3013/2002 προβλέπει ρήτρες για τα παραπάνω αλλά δεν έχει εξειδικευτεί ποτέ με τις σχετικές Κοινές Υπουργικές Αποφάσεις.

* Δυσκολία στην εύρεση και απολαβή πόρων. Καταγράφεται επίσης μία άνιση κατανομή των επιδοτήσεων που προέρχονται από το Υπουργείο Εσωτερικών Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης (ΥΠ.ΕΣ.Δ.Δ.Α) και προορίζονται για τις εθελοντικές ομάδες στο μητρώο της ΓΓΠΠ. Ως συνέπεια, παρατηρείται και η προβληματική διοχέτευση τους στις εθελοντικές ομάδες από αρμόδιες αρχές.

* Προβληματική κατανομή και διοχέτευση των επιδοτήσεων που προέρχονται από το ΥΠ.ΕΣ.Δ.Δ.Α και προορίζονται για τους ΟΤΑ για δράσεις δασοπροστασίας/ δασοπυρόσβεσης, στις οποίες περιλαμβάνονται και οι εθελοντές και εθελοντικές ομάδες.

* Μεγάλα γραφειοκρατικά και διαδικαστικά προβλήματα, ειδικά όσον αφορά στη συντήρηση λειτουργικού εξοπλισμού, στην αγορά και στον εκτελωνισμό οχημάτων που προμηθεύονται οι εθελοντικές ομάδες, ειδικά από το εξωτερικό.

* Ύπαρξη ομάδων που, αν και παρουσιάζονται εγγεγραμμένες στα σχετικά μητρώα της ΓΓΠΠ και απολαμβάνουν ενίσχυση από δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς, εντέλει δεν επιτελούν καμία ουσιαστική δράση

Για τους εθελοντές του Π.Σ.

Ο νόμος 1951/1991 προσέβλεπε σε ένα σύστημα εθελοντισμού αντίστοιχο της Γερμανίας, όπου υπάρχουν εθελοντικοί πυροσβεστικοί σταθμοί στις προαστιακές πόλεις, οι οποίοι χρηματοδοτούνται από τους ΟΤΑ για τη διατήρησή τους. Στην Ελλάδα δεν πέτυχε ποτέ το συγκεκριμένο μοντέλο με αποτέλεσμα η πλειονότητα των εθελοντών να υπηρετεί πλάι στο μόνιμο προσωπικό σε επαγγελματικούς πυροσβεστικούς σταθμούς. Αυτό το γεγονός δημιουργεί μια σωρεία προβλημάτων:

* Παρότι υπάρχει νομικό καθεστώς το οποίο διέπει τους εθελοντές του Π.Σ., στο μεγαλύτερο μέρος του δεν εφαρμόζεται πρακτικά.

* Οι επαγγελματίες πυροσβέστες αγνοούν σε μεγάλο βαθμό τις προβλέψεις του νόμου για τους εθελοντές, ιδιαίτερα ως προς τα θέματα της ασφαλιστικής κάλυψής τους, τον σκοπό τους, τις αρμοδιότητες τους κ.ο.κ.

* Παρά τη ρητή πρόβλεψη του σχετικού νόμου, δεν υπάρχει καμία καταρτισμένη και σωστά δομημένη εκπαίδευση για τους εθελοντές.

* Η διαδικασία επιλογής των εθελοντών δεν χαρακτηρίζεται από συγκεκριμένα και ουσιαστικά κριτήρια. Επιπλέον, το μοναδικό κίνητρο, από πλευράς πολιτείας, είναι η μοριοδότηση που παρέχει επιπλέον δυνατότητες για την μελλοντική επαγγελματική τους αποκατάσταση.

* Το αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης είναι πως υπάρχει μια δύναμη εθελοντών, απροσδιόριστου επιπέδου, ήθους, ικανότητας και προσδοκιών. Ως συνέπεια όλων των παραπάνω, δεν είναι λίγες οι φορές που έρχεται σε αντιπαράθεση το μόνιμο προσωπικό με τους εθελοντές, ενώ διαπιστώνεται μια διάχυτη δυσπιστία από τους μόνιμους απέναντι στους εθελοντές.

* Ο σημερινός νόμος προβλέπει τον εξοπλισμό των εθελοντών πυροσβεστών με κονδύλια που προέρχονται από τους ΟΤΑ, στους οποίους έχουν έδρα. Επειδή όμως, όπως αναφέρεται παραπάνω, η πλειονότητα των εθελοντών εκτελούν εντεταλμένη υπηρεσία στους επαγγελματικούς πυροσβεστικούς σταθμούς, οι περισσότεροι εθελοντές εκτελούν τις υπηρεσίες με τεράστιες ελλείψεις στον ατομικό προστατευτικό εξοπλισμό. Λόγω της πρόβλεψης του συγκεκριμένου νόμου, το Π.Σ. αδυνατεί να τους εξοπλίσει με δικά του έξοδα.

* Το παρόν σύστημα εθελοντισμού δεν έχει την ευελιξία να δεχτεί άλλου είδους εθελοντές πλην αυτών που προορίζονται για μάχιμη υπηρεσία και υπόκεινται σε δεσμεύσεις, στις οποίες δεν μπορούν να ανταποκριθούν πολλοί άνθρωποι με γνήσιο ενδιαφέρον που δυστυχώς όμως οι προσωπικές τους υποχρεώσεις (οικογένεια, εργασία) έρχονται σε σύγκρουση με αυτών του Π.Σ.

Γενικές Διαπιστώσεις:

* Οι εθελοντές λειτουργούν στο περιθώριο του ευρύτερου πλαισίου δασοπροστασίας - δασοπυρόσβεσης.

* Αν και προβλέπεται από τον νόμο, πρακτικά δεν υπάρχει ενιαίος φορέας συντονισμού των εμπλεκόμενων δυνάμεων ενώ κενό παρουσιάζεται και στην καθιέρωση ενός ενιαίου τρόπου δράσης (έλλειψη κοινής γλώσσας/πρωτοκόλλου)

* Οι στόχοι μεταξύ των εμπλεκόμενων φορέων διαφέρουν. Ουσιαστικά, ο κάθε φορέας επιδιώκει άλλου είδους οφέλη μέσα από την εμπλοκή του στην δασοπροστασία/ δασοπυρόσβεση.

* Υπάρχει μεγάλη καχυποψία από τις κρατικές αρχές απέναντι στους εθελοντές και αντιστρόφως.

* Οι προσδοκίες και οι σκοποί των εθελοντών απέναντι στον θεσμό δεν είναι πάντα αγνές.

* Παρουσιάζονται φαινόμενα αδιαφορίας από τους αρμόδιους φορείς για τους εθελοντές.

Προτάσεις του WWF:

* Αναβάθμιση του συστήματος καταγραφής και αξιολόγησης των εθελοντικών ομάδων από τη ΓΓΠΠ. Η διαδικασία καταγραφής και αξιολόγησης θα πρέπει να βασίζεται σε ποσοτικά και ποιοτικά κριτήρια.

* Άμεση επίλυση των νομικών κωλυμάτων που αφορούν στην εκπαίδευση, πιστοποίηση και ασφάλιση των εθελοντών της ΓΓΠΠ. Θεσμοθέτηση ενιαίου πλαισίου εκπαίδευσης, η οποία θα πιστοποιείται από τους αντίστοιχους αρμοδίους φορείς – Ενεργοποίηση του Ειδικού Κέντρου Εκπαίδευσης της ΓΓΠΠ.

* Εφαρμογή ενιαίου συστήματος συντονισμού, το οποίο θα υπάγεται στο Π.Σ. Άμεση επίλυση των νομικών θεμάτων που αφορούν τη Σχολή Επιμόρφωσης του Πυροσβεστικού Σώματος και την εκπαίδευση εθελοντών σε αυτήν, σε περιφερειακό επίπεδο.

* Σαφή και αξιοκρατικά κριτήρια για την ένταξη εθελοντών στις τάξεις του Π.Σ.

* Εφαρμογή δίκαιου και αξιοκρατικού συστήματος αξιολόγησης των εθελοντών του Π.Σ.
Αναθεώρηση του υφιστάμενου νομοθετικού πλαισίου που αφορά στους εθελοντές του Π.Σ. και σαφής εφαρμογή των προβλεπόμενων ρητρών.

* Εφαρμογή ικανών κινήτρων για την προσέλκυση των εθελοντών. Επιμόρφωση του μόνιμου προσωπικού – μέσω των σχολών πυροσβεστών, αρχιπυροσβεστών και αξιωματικών– για τον θεσμό του εθελοντή πυροσβέστη.

* Ενεργοποίηση συγκεκριμένων ομάδων πολιτών στο έργο της δασοπροστασίας δασοπυρόσβεσης. Ένταξη και αξιοποίηση του εθελοντικού δυναμικού στο ευρύτερο πλαίσιο του σχεδιασμού δασοπροστασίας/δασοπυρόσβεσης της χώρας.

Το χρονικό της φωτιάς στην Αν. Αττική, όπως το επεξεργάστηκαν οι ερευνήτριες από το ΕΚΕΦΕ ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ, η Δρ. Ελένη Χάρου και το ΙΓΜΕ η Δρ. Μάρθα Στεφούλη.

Οι δορυφορικές εικόνες αποκτήθηκαν από το ENVISAT MERIS optical instrument στις 22, 24 και 25 Αυγούστου 2009 και παραχωρήθηκαν από τη ESA στα πλαίσια ερευνητικού προγράμματος Cat.-1 project no. 4864 με τίτλο “Monitoring and assessing internal waters (lakes) using operational space born data and field measurements.”

ENVISAT MERIS is a programmable, medium-spectral resolution, imaging spectrometer operating in the solar reflective spectral range. Fifteen spectral bands can be selected by ground command)

22 Αυγούστου 2009

24 Αυγούστου 2009

25 Αυγούστου 2009

Πυρκαγιές Ατικής. Τι κάνουμε ; Προτάσεις από το ΤΕΕ και το Παρατηρητήριο Ανασυγκρότησης των πυρόπληκτων περιοχών

TEE

ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑΔΑΣ

24 Αυγούστου 2009


Στην αδυναμία και χρόνιες αγκυλώσεις του κρατικού μηχανισμού, αλλά και στα μεγάλα κενά και παραλείψεις του θεσμικού πλαισίου αποδίδονται οι νέες καταστροφικές πυρκαγιές

Για τρίτο συνεχόμενο χρόνο η χώρα βιώνει τεράστιας έκτασης καταστροφικές πυρκαγιές - με αποκορύφωμα, βεβαίως, τις πυρκαγιές του 2007, οι οποίες κατατάχθηκαν ανάμεσα στις τρεις-τέσσερις χειρότερες ανθρωπιστικές τραγωδίες από δασικές πυρκαγιές ανά τον κόσμο τα τελευταία 100 χρόνια - και τις δεύτερες εξίσου καταστροφικές στην Αττική, που αναδεικνύουν, παρά τους περί αντιθέτου ισχυρισμούς, κατάρρευση του συστήματος αντιπυρικής και περιβαλλοντικής προστασίας της χώρας.

Το ΤΕΕ και το Παρατηρητήριο Ανασυγκρότησης Πυρόπληκτων Περιοχών, έχοντας μελετήσει συστηματικά το όλο ζήτημα, έχει καταλήξει πως το πρόβλημα επικεντρώνεται στην αδυναμία και τις χρόνιες αγκυλώσεις του κρατικού μηχανισμού και της διοίκησης - Κεντρικής και Αυτοδιοίκησης - να διαχειριστούν την κρίση και στα μεγάλα κενά και παραλείψεις (συχνά ηθελημένα) του θεσμικού πλαισίου.

Έχει προ πολλού επισημάνει προς κάθε αρμόδιο τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν, τα οποία, συνοπτικά, επαναλαμβάνει.

Θεσμικά και διοικητικά

Α) Δημιουργία του Συντονιστικού Φορέα Δασοπροστασίας

Είναι ανάγκη να συσταθεί ο συντονιστικός φορέας δασοπροστασίας, στον οποίο θα μετέχουν όλοι οι συναρμόδιοι φορείς και υπηρεσίες (Πυροσβεστικό Σώμα, Δασική Υπηρεσία, ΟΤΑ, εθελοντές δασοπυροσβέστες, οι ένοπλες δυνάμεις) και θα ασχολείται με τον σχεδιασμό, την πρόληψη, την καταστολή και την κινητοποίηση ανθρώπινων και υλικών πόρων. Ένας φορέας που θα εποπτεύεται από ένα υπουργείο (ευχής έργο θα ήταν να υπήρχε το υπουργείο Περιβάλλοντος για να τεθεί υπό την εποπτεία του), με σημαντικές θεσμικές αρμοδιότητες και σκοπό την:

• Προστασία της φύσης από ανθρωπογενείς, ή φυσικούς κινδύνους

• Αποκατάσταση των φυσικών λειτουργιών και των οικοσυστημάτων

• Αποκατάσταση υποδομών προστασίας της φύσης

• Λήψη μέτρων για την ομαλή διαχείριση των δασών και την βελτίωση της αποδοτικότητάς τους

• Απασχόληση ανθρώπων του δάσους στην οργάνωση της πυροπροστασίας, αλλά και σε όλους τους σχεδιασμούς που θα αφορούν το φυσικό περιβάλλον.

Υπενθυμίζεται ότι και το ομόφωνο Πόρισμα της Διακομματικής Επιτροπής της Βουλής (1993), περιγράφει ένα ανάλογο βιώσιμο μοντέλο, που έπρεπε μετά από την επικαιροποίησή του και σε σχέση με την μετέπειτα συσταθείσα Γεν. Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, να αξιοποιηθεί από την πολιτεία.

Οι βασικές αρχές και προϋποθέσεις για να λειτουργήσει αποτελεσματικά σήμερα ένα ολοκληρωμένο σχέδιο αντιπυρικής και περιβαλλοντικής προστασίας, αλλά και ο ενιαίος φορέας είναι:

Η εφαρμογή των συνταγματικών διατάξεων και η θεσμοθέτηση των απαραίτητων εργαλείων στα οποία παραπέμπουν, δηλαδή ο χωροταξικός Σχεδιασμός, οι δασικοί χάρτες, το δασολόγιο και το εθνικό κτηματολόγιο. Είναι ανάγκη να προταχθούν στην κτηματογράφηση οι περιοχές στις οποίες υπάρχουν σημαντικά δάση, όπως και να ληφθούν υπόψη οι περιοχές στις οποίες παρουσιάζεται παράνομη οικιστική ανάπτυξη.

Η ανατροπή των διατάξεων και πρακτικών (εκτός σχεδίου δόμηση, ασάφεια ως προς τις δασικές εκτάσεις και τις χρήσεις γης), που επιβραβεύουν ή ενθαρρύνουν καταπατητές και συντηρούν το έλλειμμα περιβαλλοντικής συνείδησης, παρά την κρισιμότητα της κατάστασης για το περιβάλλον στη χώρα.

Ο ολοκληρωμένος, μακρόπνοος σχεδιασμός με βάση την εμπειρία για την επικινδυνότητα του ελληνικού χώρου και μελέτες έργων αντιπυρικής οργάνωσης και προστασίας, αποκατάστασης καμένων περιοχών, υλοποίησης ενός Εθνικού σχεδίου Αναδάσωσης και τη σύνδεση αυτού με το πρόγραμμα καταπολέμησης της Ερημοποίησης και το πρόγραμμα αντιμετώπισης της Κλιματικής Αλλαγής.

Η οργάνωση της πρόληψης, με την αρχή ότι αυτή είναι το σημαντικότερο στοιχείο για την προστασία των δασών και του περιβάλλοντος. Στην κατεύθυνση αυτή απαιτείται ουσιαστική βελτίωση του συντονισμού και συνεργασίας των εμπλεκομένων υπηρεσιών και φορέων της Διοίκησης και της Αυτοδιοίκησης. Ανασυγκρότηση των δασικών υπηρεσιών σε αρμοδιότητες, δυναμικό και πόρους και διασύνδεση αυτών με εξειδικευμένες μονάδες Δασοπυρόσβεσης.

Η οργανική ένταξη στον αντιπυρικό αγώνα της τοπικής κοινωνίας, των εθελοντών, των ενεργών πολιτών, για να συμβάλλουν και να διεκδικούν το καλύτερο σε όλα τα επίπεδα.

Β) Δημιουργία ενός Εθνικού - ενιαίου - Φορέα αποκατάστασης και ανασυγκρότησης από φυσικές καταστροφές

Οι επαναλαμβανόμενες μεγάλες πυρκαγιές στη χώρα μας και οι άλλες φυσικές καταστροφές ή επιπτώσεις, όπως πλημμύρες, ατμοσφαιρική ρύπανση, κλιματική αλλαγή, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι το φαινόμενο ενός καταστροφικού σεισμού επαναλαμβάνεται σχεδόν ανά διετία σε κάποια περιοχή της, καθιστούν αναγκαία τη σύσταση ενός Εθνικού - ενιαίου πλέον - Φορέα αποκατάστασης και ανασυγκρότησης από φυσικές καταστροφές, που θα τεθεί επί κεφαλής και θα κινητοποιήσει τους επί μέρους φορείς και υπηρεσίες της Κεντρικής Διοίκησης, της Περιφέρειας και της Αυτοδιοίκησης, στην υλοποίηση ολοκληρωμένων κατά περίπτωση προγραμμάτων Πρόληψης - Αποκατάστασης και Ανασυγκρότησης.

Ο Φορέας αυτός θα πρέπει να συνδέεται λειτουργικά με τις υπηρεσίες της Περιφέρειας και της Αυτοδιοίκησης, αλλά και με την Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, τον Ενιαίο Φορέα Δασοπροστασίας, την Υπηρεσία Αντιμετώπισης Σεισμοπλήκτων (ΥΑΣ), τον Οργανισμό Αντισεισμικής Προστασίας (ΟΑΣΠ), το Πυροσβεστικό Σώμα, τον ΕΦΕΤ, το Εθνικό Αστεροσκοπείο, το Δημόκριτο, κ.ά. και με τις Γενικές Γραμματείες των υπουργείων με συναφές αντικείμενο και βέβαια θα πρέπει να στελεχωθεί με έμπειρο και εξειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό.

Σκοπός του φορέα θα είναι η αντιμετώπιση των άμεσων προβλημάτων στέγασης, αγροτικών και λοιπών αποζημιώσεων, αντιδιαβρωτικής προστασίας και αποκατάστασης των δικτύων υποδομής, του φυσικού κεφαλαίου και ειδικότερα της αγροτικής γης και των καλλιεργειών. Επίσης, η αναζωογόνηση και η αποκατάσταση της ποιότητας του φυσικού περιβάλλοντος και ιδιαίτερα των δασικών οικοσυστημάτων και των προστατευόμενων περιοχών. Η αποκατάσταση του οικιστικού περιβάλλοντος και θωράκιση των οικισμών και των δημόσιων κτιρίων, που επλήγησαν από τις πυρκαγιές και τους σεισμούς, μέσω ενός δημοσίου έργου, με μικρομεσαίες εργολαβίες, ώστε να υποστηριχθεί και το τοπικό δυναμικό. Το έως τώρα σύστημα «δίνω τα χρήματα να τα κάνουν μόνοι τους οι πληγέντες» απέτυχε !

Στους στόχους του Φορέα θα πρέπει να είναι και η αναζήτηση και εξεύρεση πόρων και η συμβολή στην ορθολογική διαχείριση αυτών.

Επίσης θα πρέπει να αναλάβει το έργο της ενημέρωσης των πολιτών για τους τρόπους πρόληψης, οργάνωσης της αντιμετώπισης και της αποκατάστασης των ζημιών.

Η δημιουργία και οργάνωση των δυο αυτών φορέων είναι άμεση και επιτακτική ανάγκη με βάση την πρόσφατη και παλαιότερη εμπειρία μας.

Άμεσα μέτρα

Να κηρυχθούν τα καμένα δάση αμέσως αναδασωτέα, χωρίς παρεκκλίσεις ή εξαιρέσεις.

Να κυρωθούν οι δασικοί χάρτες που έχουν ήδη συνταχθεί στο πλαίσιο του Εθνικού Κτηματολογίου μέσα στο 2008.

Να αναπτυχθούν και να εγκατασταθούν ηλεκτρονικά συστήματα άμεσου

εντοπισμού δασικών πυρκαγιών, αξιοποιώντας έρευνες και μεθόδους που ήδη έχουν αναπτυχθεί στην Ελλάδα (πανεπιστημιακά ιδρύματα, Αστεροσκοπείο κλπ.)..

Παράλληλα να συσταθεί Μόνιμη Επιτροπή για τη συλλογή, σύνθεση, ερμηνεία και δημοσιοποίηση όλων των στοιχείων για τις μεγάλες πυρκαγιές, την τεκμηρίωση και εφαρμοσμένη έρευνα. κ.ά.

Να προχωρήσουν (επί τέλους) οι Αναδασώσεις - Εθνικό σχέδιο Αναδάσωσης

Οι αναδασώσεις σε όλη τη χώρα το 2007 ήταν μόνο 10.920 στρέμματα, όταν το 2002 ήταν 16.894 στεμμ., το 1992 ήταν 45.918 στεμμ. και το 1975, όταν δεν είχαμε τις σημερινές καταστροφές, ήταν 30.908 στέμματα. Το ίδιο απογοητευτική είναι και η κατάσταση στην Αττική που διαθέτει Ειδική Διεύθυνση Αναδασώσεων και οι αναδασώσεις το 2004 ήταν μόνο 370 στρέμματα, όταν στην Πεντέλη το 1995 και το 1998 κάηκε, κάθε φορά, δάσος σε έκταση άνω των 50.000 στρεμμάτων και στην Πάρνηθα, το 2007, δάσος σε έκταση 40.000 στρεμμάτων, από τα οποία τα 18.000 στον πυρήνα του Εθνικού δρυμού. Η κατάσταση δεν άλλαξε ούτε μετά το 2007, αφού αυτή την χρονιά οι αναδασώσεις ήταν μόνο 2.177 στρέμματα, με καταστραφέντα την ίδια χρονιά στην Αττική δάση άνω των 50.000 στρεμμάτων (Πάρνηθα, Πεντέλη, Υμηττό).


ΣΗΜΕΙΩΣΗ: το Παρατηρητήριο Ανασυγκρότησης των πυρόπληκτων περιοχών, συστάθηκε το καλοκαίρι του 2007, στελεχώθηκε από εκπροσώπους του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας, της Ολομέλειας των Δικηγορικών Συλλόγων, του Γεωτεχνικού Επιμελητηρίου, του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου και του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.

Μετά τις φωτιές, τι ; Ερημοποίηση ;

Τρελαίνεται» το κλίμα της Αττικής

Ακραία καιρικά φαινόμενα, διάβρωση του εδάφους και υποβάθμιση του νερού προβλέπουν οι επιστήμονες Το κατώφλι της ερημοποίησης περνά πλέον η Αττική μετά την ανυπολόγιστη περιβαλλοντική καταστροφή που άφησαν πίσω τους οι μεγάλες πυρκαγιές. Καθώς τα δάση τείνουν πια να εκλείψουν, τα υπόγεια νερά μολύνονται, τα εδάφη διαβρώνονται και αποσταθεροποιούνται, ενώ και το μικροκλίμα αλλάζει, με άνοδο της θερμοκρασίας, ακόμη πιο ισχυρούς ανέμους και μετατόπιση των βροχοπτώσεων.

«Θα περιέγραφα την κατάσταση με τον όρο περιβαλλοντικό ολοκαύτωμα μετά την τεράστια καταστροφή που συντελέστηκε τα τελευταία 24ωρα», λέει στα «ΝΕΑ» ο καθηγητής Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του Πανεπιστημίου Αθηνών Ευθύμιος Λέκκας, ο οποίος είναι ειδικός στη Διαχείριση Φυσικών Καταστροφών. «Ο αφανισμός περισσότερων από 210.000 στρεμμάτων δάσους, σε έναν νομό όπου η χλωρίδα έχει εκλείψει σημαντικά τα τελευταία χρόνια, επιφέρει μη αναστρέψιμα πλήγματα στο υπέδαφος, το έδαφος και τον αέρα», λέει ο κ. Λέκκας, προσθέτοντας ότι οι επιπτώσεις από την ανυπολόγιστη καταστροφή δεν θα επηρεάσουν μόνο την περιοχή της Ανατολικής και Βορειοανατολικής Αττικής, αλλά ολόκληρο τον νομό.

«Γι΄ αυτό λέμε πως βρισκόμαστε μπροστά στην ερημοποίηση, η οποία από εδώ και στο εξής θα αλλάξει τις συνθήκες ζωής μας προς το χειρότερο χωρίς να μπορούμε να κάνουμε τίποτα γι΄ αυτό».

Σύμφωνα με τον κ. Ευθ. Λέκκα και τους συνεργάτες του από το Πανεπιστήμιο Αθηνών, η περιοχή της Αττικής θα δεχτεί σημαντικά πλήγματα τόσο στο υπέδαφος της όσο στο έδαφος και τον αέρα, δηλαδή στο μικροκλίμα. Όπως ανέφερε στα «ΝΕΑ» ο καθηγητής Φυσικής του Πανεπιστημίου Αθηνών Γιώργος Κάλλος, «οι πυρκαγιές αυτές θα επιφέρουν αλλαγές στο θερμοκρασιακό εύρος, γεγονός που σημαίνει ότι τα μεσημέρια η ζέστη θα είναι περισσότερη, ενώ τα βράδια το κρύο θα είναι εντονότερο».

Αποσάθρωση

Ήδη τις επόμενες μέρες, όταν αναμένεται να έχουν κατασβηστεί και οι τελευταίες εστίες πυρκαγιάς, το έδαφος στην Ανατολική και Βορειοανατολική Αττική θα αρχίσει να αποσαθρώνεται και να διαβρώνεται, ανάλογα μάλιστα και με το είδος των πετρωμάτων που βρίσκονται στο υπέδαφος. Οι ειδικοί του Τμήματος Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών επισημαίνουν ότι η αποσάθρωση του εδάφους θα έχει επιπτώσεις στις καλλιεργούμενες εκτάσεις, ενώ η απώλεια γόνιμου εδάφους σε μεγάλο εύρος θα εμποδίσει την ανάπτυξη νέων δέντρων.

Όμως, η αποτέφρωση των δασών της Αττικής δεν θα αφήσει ανεπηρέαστο και τον υπόγειο υδροφόρο ορίζοντα σε πολλές περιοχές. «Θα υποβαθμιστεί το νερό σε ποσότητα και ποιότητα και το πρόβλημα θα είναι ιδιαίτερα σημαντικό σε περιοχές οι οποίες υδρεύονται με γεωτρήσεις», λέει ο κ. Ευθ. Λέκκας. Προσθέτει ότι το φαινόμενο αυτό έχει παρατηρηθεί και σε άλλες περιοχές της χώρας όπου η ποιότητα των υπόγειων νερών έχει επιμολυνθεί ύστερα από μεγάλες πυρκαγιές από τα υπολείμματα της καύσης. Ταυτόχρονα, όμως, οι υπόγειες πηγές δεν θα εμπλουτίζονται, αφού το βρόχινο νερό δεν θα συγκρατείται από το έδαφος και θα διαφεύγει». ΕΡΗΜΟΠΟΙΗΣΗ Σε μεγάλες διαφορές θερμοκρασιών και ισχυροποίηση των ανέμων οδηγεί η καταστροφή του πρασίνου

ΠΗΓΗ - ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ - ΤΑ ΝΕΑ - ΤΡΙΤΗ 25/08/09

ΡΕΠΟΡΤΑΖ: Στέφανος Κρίκκης, skrik@dolnet.gr

Αττική SOS. Ξανά στο ίδιο έργο θεατές. Πολιτεία και Κοινωνία ασύντακτες μπροστά στην επέλαση της φωτιάς.

Ποιός δεν θυμάται τις προηγούμενες φωτιές που κατέκαψαν σχεδόν τις ίδιες περιοχές ;
Ποιός ενδιαφέρθηκε όμως να οχυρώσει την κοινωνία από μια πιθανή νέα επέλαση της φωτιάς ;

Φθάσαμε να μη μπορούμε να προστατέψουμε ούτε τις βεράντες των σπιτιών μας. Ασύντακτα πορευόμαστε εκκλιπαρώντας για βοήθεια από ένα κράτος χρεωκοπημένο στην μεγαλύτερη μεταπολεμική του κρίση.
Πολίτες που θέλουν να βοηθήσουν και κανείς δεν τους έχει μάθει ΠΩΣ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΧΡΗΣΙΜΟΙ. Με τις σαγιονάρες και ένα κλαράκι στο χέρι προσπαθούν να σταθούν απέναντι στη λαίλαπα της φωτιάς που κινείται καταπίνοντας ότι βρει μπροστά της.
Πολίτες που δεν ανεβάζουν καν τις τέντες στις βεράντες των σπιτιών τους και δεν λαμβάνουν καμμία μέριμνα για το μάζεμα των ξερόχορτων στο δικό τους οικόπεδο.

Δήμοι και Κοινότητες που δεν αξιοποιούν το δυναμικό των Ενεργών Πολιτών οργανώνοντάς τους σε μια συμπαγή πολιτοφυλακή που θα είναι εκπαιδευμένη να επεμβαίνει αποτελεσματικά με ρόλους και κινήσεις ακριβείας την δύσκολή ώρα.

Πολιτεία που φαίνεται πως δεν διαθέτει τα απαραίτητα ώστε να σταθεί τουλάχιστον αξιοπρεπώς σε παρόμοιες έκτακτες ανάγκες. Παρεμβαίνει με καθυστέρηση υποβαθμίζοντας τον κίνδυνο και όταν συμβεί το κακό, τρέχει πανικόβλητη και χωρίς μέσα.

Είμαστε στο ίδιο έργο θεατές γιατί δεν έχουμε διδαχτεί τίποτα από τις συμφορές μας.

Άλλη μια φωτιά ήταν, θα περάσει και θα ξεχαστεί μέχρι την επόμενη, με μια διαφορά όμως, το μικροκλίμα που κρατάει 3 και 5 βαθμούς χαμηλότερα την θερμοκρασία στην Ανατολική Αττική από την τσιμεντούπολη, δεν θα μπορεί πια να λειτουργήσει. Η Πάρνηθα πάει, όπως πάει και το πράσινο που μας περιέβαλλε μέχρι τώρα και συντελούσε σε αυτό.

Τι κάνουμε ; Πείτε μας κι εσείς !

Παλλήνη. 23/08/2009. Ώρα : 10:45. Όρια σχεδίου πόλεως, από οδό Μαρκόνι - Παλλήνη. Η εικόνα αυτή από την αμέσως επόμενη έχει ένα λεπτό διαφορά. Η επέλαση της φωτιάς χωρίς κανένα εμπόδιο αναστολής.

Παλλήνη. 23/08/2009. Ώρα : 10:46. Η εικόνα είναι από ταράτσα παρακείμενης πολυκατοικίας, βλέποντας προς την οδό Μαρκόνι.

Παλλήνη. 23/08/2009. Ώρα : 11:44. Η φωτιά καταπίνει τις παρακείμενες καλαμιές στο ρέμα Παλλήνης και ότι άλλο βρει μπροστά της

Η διευθέτηση του ρέματος στα όρια της Παλλήνης λειτούργησε αποτελεσματικά και σταμάτησε την φωτιά, όπως φαίνεται χαρακτηριστικά, από την ανεξέλεγκτη επέλασή της προς τις γειτονικές πολυκατοικίες.

Λόφος Έντισον. Παλλήνη
Δείτε το video από την επέλαση της φωτιάς στη περιοχή της Παλλήνης.

Καλοκαιρινές διακοπές ; είναι θέμα τιμής !

Καλοκαιρινές διακοπές σε μυθικά παλάτια του Μονακό και στα καλύτερα 5άστερα resort και ξενοδοχεία ονειρεμένων ακτών της Ιταλίας και της Γαλλίας με 200 και 300 ευρώ το βράδυ -και μια νύχτα «ρεγάλο» για κάθε 4 διανυκτερεύσεις, παρακαλώ- οι διακοπές στην... Κολοπετινίτσα και σε κάποια «δήθεν» συγκροτήματα της εγχώριας πολυτέλειας με 400, 600 ή και 900 ευρώ τη μέρα;

Στο χέρι σας είναι να διαλέξετε, και μάλιστα σύντομα, γιατί σφίγγουν οι ζέστες.

Εάν όμως διαθέτετε:

* Εκείνη τη στοιχειώδη οικονομική άνεση που σας επιτρέπει να ξεφύγετε κάποιες μέρες από το σπίτι στο χωριό, την «τράκα» σε φίλους και τα απανταχού ενοικιαζόμενα προς 60 ή 80 ευρώ τη βραδιά. Και αν ακόμη:

* Έχετε βαρεθεί να σας εμπαίζουν πράκτορες και ξενοδόχοι που πλασάρουν, μέσω Διαδικτύου ως «μοναδική ευκαιρία» τη διαμονή σε (όντως) πολυτελή και ελκυστικά ξενοδοχειακά συγκροτήματα, αλλά σε τιμές πόρτας και έναντι... μερικών χιλιάδων ευρώ την εβδομάδα, τότε...

Ανοίξτε απλώς την οθόνη του υπολογιστή σας και ελάτε να συγκρίνουμε τι προσφέρουν σε Ελληνες και ξένους τουρίστες οι δικοί μας μεγαλοξενοδόχοι και, αντίστοιχα, τι διεξόδους και ευκαιρίες σε καιρό κρίσης δίνουν οι Ευρωπαίοι - και ασφαλώς πιο πεπειραμένοι- συνάδελφοί τους.

Στο Μόντε Κάρλο, στην καρδιά του πριγκιπάτου του Μονακό, δεσπόζει το μυθικό ξενοδοχείο Hotel de Paris, που χτίστηκε το 1863 για να φιλοξενήσει έκτοτε σεΐχηδες, πρίγκιπες και μεγιστάνες, αφού εκεί λειτουργεί και το πολυτερέστερο καζίνο αυτού του μικρού φορολογικού παραδείσου.

Μια νύχτα διαμονής, λοιπόν, σε αυτό το όντως μοναδικό παλάτι, στοιχίζει μόνο 387 ευρώ -τιμή που δεν απέχει και πολύ από τη διαμονή σε ένα από τα πολλά 5άστερα συγκροτήματα της ελληνικής επικρατειας-, ενώ η επιχείρηση προσφέρει δωρεάν μία επιπλέον ημέρα διαμονής σε κάθε τρεις νύχτες παραμονής του πελάτη, καμία επιβάρυνση για τα παιδιά και -άκουσον, άκουσον- δωρεάν μεταφορά με ελικόπτερο από τη Νίκαια!...

Ακόμη χαμηλότερες τιμές -333 ευρώ τη βραδιά, συν μία δώρο στις τρεις- προσφέρει το γειτονικό Hermitage, ένα υπέροχο κατασκεύασμα της bell epoque, ενώ στο υπερπολυτελές Marriott cap η τιμή προσφοράς είναι 244 ευρώ. Ούτε στα καλά ξενοδοχεία της υποβαθμισμένης Ομόνοιας (υπάρχουν και τέτοια) δεν βρίσκεις πια δωμάτια με τέτοια τιμή...

Στις Κάνες με 218 ευρώ

Μια βόλτα στη γειτονική Νίκαια -από τα πιο αγαπημένα στέκια της παγκόσμιας παρέας των τεχνών- θα σας μαγνητίσει, αφού μια νύχτα στο μυθικό Negresco δεν υπερβαίνει τα 344 ευρώ. Σημειωτέον ότι κι εδώ όπως σχεδόν σε όλα τα μέρη του κόσμου τα καλά ξενοδοχεία δωρίζουν μία νύχτα στις τρεις.

Εξίσου δυνατές συγκινήσεις προσφέρουν και τα πολύ καλά 4αστέρα ξενοδοχεία της Νίκαιας Riviera και Ellington, με 128 και 114 ευρώ, αντίστοιχα!..

Για τους λάτρεις του κινηματογράφου μια «γεύση» Κανών δεν συγκρίνεται με τίποτε, πολλώ δε μάλλον όταν μια νύχτα στο παγκοσμίως ποθητό Carlton Intercontinental των 5 αστέρων κοστίζει μόνο 218 ευρώ (!) και στο επίσης φημισμένο Majestic Barriere 262 ευρώ.

Αν προτιμάτε πιο μοναχικά, υπάρχει και η ξακουστή Αβινιόν, με το Grand hotel στα 163 ευρώ και το Radisson στα 187 ευρώ.

Στη λίμνη Κόμο με 123 ευρώ. Ο Τζορτζ Κλούνεϊ και ένα πλήθος αστέρων του Χόλιγουντ και του διεθνούς τζετ σετ διαθέτουν βιλάρες για τις διακοπές τους στις λίμνες του Κόμο. Αλλά και οι κοινοί θνητοί δεν έχουν να ζηλέψουν τίποτε, αφού μπορούν και τα είδωλά τους να συναπαντήσουν εκεί σουλατσάροντας κι εξαιρετικής ποιότητας διακοπές μπορούν να απολαύσουν πληρώνοντας 123 ευρώ τη βραδιά για διαμονή στο αριστοκρατικό (πάνω στη λίμνη) Albergo terminus ή 135 ευρώ για μαγευτικές νύχτες στο επιβλητικό Metropol suitte.

Στο μοναδικής ομορφιάς Αμάλφι εξάλλου, αγαπημένο θέρετρο των Ιταλών και των bon viveur όλου του κόσμου,

η διαμονή στα πολύ καλά ξενοδοχεία των 4 αστέρων στοιχίζει από 150 ώς 220 ευρώ (Marina riviera, Luna convento κ.ά.), ενώ υπάρχουν και ακόμη φτηνότερες λύσεις όπως λ.χ. οι καταπληκτικές σουίτες του Hotel Bellvue, που ξεκινούν από 87 ευρώ τη βραδιά!

Στο κοσμικό όσο και πολύβουο Κάπρι η διαμονή στα πολυτελέστατα συγκροτήματα των 5 αστέρων (Tiberio Palace της Marriott ή στο Punta Trigata) είναι πιο «τσιμπημένη» και κυμαίνεται γύρω στα 400-450 ευρώ τη βραδιά, πλην όμως υπάρχουν και άρτια συγκροτήματα των 4 αστέρων, όπως λ.χ. το Ambassador weber ή το relais Maresca όπου οι τιμές δεν ξεπερνούν τα 150 ευρώ...

Για ακόμη φτηνότερες -αλλά εξίσου συναρπαστικές λύσεις με ιταλικό άρωμα- υπάρχει και η επίσης φημισμένη περιοχή της Ισκια, κοντά στη Νάπολη, με τις τιμές στις μονάδες με εξαιρετική θέα να μην ξεπερνούν τα 70 έως 90 ευρώ την ημέρα για δύο άτομα.

Η Ισπανία των 60 ευρώ!...

Αν πάλι θέλετε κάτι πιο τουριστικό, τότε βουρ για Ισπανία.

Στην άλλοτε fan των εκατομμυριούχων Ιμπιζα θα βρείτε καλά ξενοδοχεία 4 αστέρων με 50 - 60 ευρώ τη βραδιά, ενώ το υπερπολυτελές Gran Hotel στοιχίζει 270 ευρώ.

Τα καλά ξενοδοχεία (4 αστέρων) της Κόρντοβα έχουν 60 ευρώ.

Στη μαγευτική και αναβαθμισμένη λόγω Ολυμπιακών Αγώνων Βαρκελώνη όλα τα ξενοδοχεία των 4 αστέρων δεν κοστίζουν πάνω από 70 ευρώ, ενώ τα πολυτελή (5αστέρα) Princesa Sofia και Grand Marina προσφέρονται αντίστοιχα προς 101 και 150 ευρώ!...

...και η Ελλάδα...

Οσο για αυτούς που επιμένουν... ελληνικά, η πραγματικότητα των τιμών για διακοπές με «λούστρο» είναι και απρόσιτη για τους πολλούς και διόλου ευχάριστη για τους λίγους και έχοντες, αφού:

- Στα όντως εξαιρετικής ποιότητας και από άποψη υπηρεσιών και περιβάλλοντος συγκροτήματα της Ελούντα -όπως λ.χ. στο Elounda Beach, Elounda Bay και Blue palace- οι τιμές-προσφορές στα πολύ καλά δωμάτια και μπάνγκαλοους κυμαίνονται από 400 ως 600 ευρώ, για να ξεπεράσουν τα 1.000 ή 1.500 ευρώ για σουίτες με δική τους πισίνα.

- Στις δύο πολυτελέστατες μονάδες του Ναυπλίου, το Nafplia palace και το Amphitrion,που ανήκαν στον ΕΟΤ και πέρασαν στην ιδιωτική πρωτοβουλία, οι τιμές για «δωμάτια με θέα» κυμαίνονται από 350 ώς 700 ευρώ.

- Στην Αττική, που μονίμως γκρινιάζει για «λειψό» τουρισμό, οι τιμές των καλών συγκροτημάτων είναι εξίσου «τσουχτερές».

Ενδεικτικά

- Στο πολυτελές συγκρότημα του Αστέρα Βουλιαγμένης

οι τιμές δωματίου είναι γύρω στα 400 ευρώ, στο «Αρίων» 360 ευρώ και στο καινούργιο Divani Apollon στο Καβούρι γύρω στα 280 ευρώ υπό καθεστώς προσφορών.

Του ΓΙΩΡΓΗ ΜΕΡΜΗΓΚΑ

(Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην Σαββατιάτικη Ελευθεροτυπία)

Μερική Αναδημοσίευση από Foreign Press