Η μόλυνση του υδροφόρου ορίζοντα στα Μεσόγεια από τα βοθρολύματα στο κόκκινο. Οι πολυκατοικίες που ρυπαίνουν πως ελέγχονται ; Τι κάνει η Νομαρχία ;

Όταν, ακόμη και οι γείτονες και φίλοι μας, μας τονίζουν καθημερινά ότι τα δείγματα όλων των αναλύσεων από τον κάμπο των Μεσογείων είναι επιβαρυμένα από ανθρωπογενή μόλυνση, τι άλλο πρέπει να περιμένουμε ;

Πιστοποιημένα χημικά εργαστήρια μεσογειτών, όπως αυτό του κ. Δέδε από τα Σπάτα, μας λένε αυτό που είναι γνωστό χρόνια τώρα και δεν τολμάει κανένας να πάρει μέτρα.

Η Παλλήνη που κολυμπάει στα βοθρολύματα και που υπάρχουν πολυκατοικίες που δεν έχουν καλέσει βυτιοφόρο τα τελευταία δύο και τρία χρόνια ;

Πρέπει η Υγειονομική Υπηρεσία της Νομαρχίας Αν. Αττικής, να ελέγξει όσους ασυνείδητους ιδιοκτήτες παρανομούν και επιβαρύνουν το περιβάλλον αλλά πλέον άμεσα και την υγεία των παιδιών μας. Υπάρχουν τρόποι, υπάρχει άραγε θέληση και επιτέλους πηγμή στην στοιχειώδη εφαρμογή των νόμων ;

Ευτυχώς που το πόσιμο νερό είναι, στις περισσότερες περιοχές, νερό δικτύου ΕΥΔΑΠ και υπάρχει εφησυχασμός τουλάχιστον ως προς αυτό το σημείο.

Το ρεπορτάζ των ΝΕΩΝ κτυπάει ξανά το καμπανάκι για το θέμα της τεράστιας εξάπλωσης της μόλυνσης του υδροφόρου ορίζοντα παντού.

Καμπανάκι για τα υπόγεια νερά

Η ανεξέλεγκτη ρύπανση και η αλόγιστη σπατάλη για άρδευση εξαντλούν τα υδάτινα αποθέματα

Η υπεράντληση των υπόγειων νερών σε συνδυασμό με την αστική, γεωργική και βιομηχανική ρύπανση έχει επηρεάσει αρνητικά την ποιότητα και την ποσότητα του υδροφόρου ορίζοντα πολλών περιοχών στη χώρα μας.

Ένας από τους κύριους λόγους είναι ότι η γεώτρηση παραμένει στην Ελλάδα η πιο οικονομική λύση, είτε πρόκειται για πότισμα είτε για βιομηχανική χρήση. Οι υδρογεωλόγοι υπολογίζουν σε 5.000 τον αριθμό των γεωτρήσεων μόνο στην Αττική- και μιλούν για περισσότερες από 150.000 σε όλη την Ελλάδα.

«Δεν έχω βρει δείγμα νερού απαλλαγμένο από μικροβιακό φορτίο ανθρώπινης προέλευσης», λέει ο χημικός μηχανικός κ. Άρης Δέδες. «Σχεδόν όλη η περιοχή της Ανατολικής Αττικής είναι συνδεδεμένη με το δίκτυο της ΕΥΔΑΠ. Οι άνθρωποι που φέρνουν νερό για ανάλυση στο χημείο μου κάτι διαπιστώνουν- για παράδειγμα στίγματα μετά το πλύσιμο του αυτοκινήτου- και ζητούν την εξέταση για να διαπιστωθεί εάν το νερό είναι κατάλληλο. Έτσι έχω σχηματίσει γνώση για το μέγεθος του υδροφόρου ορίζοντα της λεκάνης των Μεσογείων και κυρίως για την ποιότητα και την ποσότητα του νερού στα διάφορα σημεία της. Ο υδροφόρος ορίζοντας στους πρόποδες του Υμηττού όπως επίσης και σε όλη την παραλία της Αρτέμιδος είναι σε πολύ μικρό βάθος. Η μόλυνσή του από τα βοθρολύματα της περιοχής αφού δεν υπάρχει αποχετευτικό δίκτυο στην περιοχή - είναι γρήγορη και σίγουρη».

Οι γεωτρήσεις

«Οι γεωτρήσεις για νερό στην Ελλάδα δεν γίνονται αποκλειστικά για ύδρευση. Γίνεται σπατάλη νερού και για άρδευση, για βιοτεχνική και βιομηχανική χρήση ενώ είναι σπάνιος έως τυπικός ο έλεγχος των γεωτρήσεων από τις αρμόδιες υπηρεσίες ως προς τις αντλούμενες ποσότητες», τονίζει στα «ΝΕΑ» ο ομότιμος καθηγητής του ΕΜΠ υδρογεωλόγος κ. Γιάννης Κουμαντάκης.
Η καθηγήτρια της Γεωπονικής Σχολής του ΑΠΘ κ. Ευθυμία Παπαδοπούλου- Μουρκίδου επισημαίνει ότι «αν τα φυτοφάρμακα ελέγχονται προκειμένου να κυκλοφορήσουν στην ελληνική αγορά τότε θα πρέπει να γίνονται έλεγχοι και μετά τη χρήση τους». Όπως εξηγεί, υπάρχουν περιπτώσεις που ορισμένα - αν και εγκεκριμένα- φυτοφάρμακα φθάνουν στα υπόγεια νερά κάτω από ειδικές συνθήκες, που τα καθιστούν επικίνδυνα στον βαθμό που δεν ελέγχεται η επίδρασή τους. «Τα απόνερα σε μικρό χρονικό διάστημα, ιδιαίτερα σε περιοχές με αργιλώδη εδάφη, φθάνουν στα υπόγεια νερά που βρίσκονται σε μεγάλο βάθος», τονίζει.
«Το γεγονός αυτό εξηγεί την παρουσία υψηλών συγκεντρώσεων γεωργικών φαρμάκων που διαπιστώσαμε σε γεωτρήσεις των λεκανών του Αξιού και του Έβρου. Γι΄ αυτό στις υπόλοιπες ανεπτυγμένες χώρες αφενός οι γεωτρήσεις είναι προστατευμένες και αφετέρου οι αγροτικές δραστηριότητες γίνονται σε καθορισμένες θέσεις, κατάλληλα διαμορφωμένες ώστε τα απόνερα του πλυσίματος ή υπερχείλισης των ψεκαστικών μηχανημάτων να κατακρατούνται».

Χείμαρροι λυμάτων σε όλη τη χώρα

Χιλιάδες ρέματα σε όλη τη χώρα δέχονται ανεξέλεγκτα τοξικά λύματα από βιομηχανίες και μικρές βιοτεχνίες.

«Η ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ρύπανση όταν είναι συστηματική, πολύχρονη και με βαρέα μέταλλα που σε υψηλές συγκεντρώσεις μεταβάλλονται σε τοξικά, δεν αφήνει μεγάλα περιθώρια απορρύπανσης. Στους υδροφόρους ορίζοντες των πεδινών εκτάσεων μάλιστα είναι συνήθως και χρονοβόρα και δαπανηρή με τεχνικά μέσα, λόγω της σύστασης του υπεδάφους. Ο αυτοκαθαρισμός μάλιστα είναι πολύχρονος, εάν όχι αδύνατος», λέει στα «ΝΕΑ» ο υδρογεωλόγος κ. Παν. Σαμπατακάκης.
«Οι διάσπαρτες βιομηχανικές και βιοτεχνικές μονάδες θεωρούν στην πλειονότητά τους ότι ο πλησιέστερος χείμαρρος, υδρόρεμα ή ποτάμι είναι ο φυσικός αποδέκτης των αποβλήτων τους. Θα αποτελούσε έκπληξη εάν ο κάτω ρους οποιουδήποτε ποταμού της χώρας καθ΄ όλη τη διάρκεια του έτους δεν παρουσίαζε κάποιας μορφής ρύπανση, δηλαδή αγροτική, αστική ή βιομηχανική».
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της λεκάνης του Ασωπού, που χαρακτηρίστηκε αγωγός απορροής λυμάτων επί χούνταςμε αποτέλεσμα να έχει μολυνθεί πολύ μεγάλο μέρος του υδροφόρου ορίζοντα της ευρύτερης περιοχής με το ιδιαίτερα επικίνδυνο εξασθενές χρώμιο.

Υφαλμύρωση σε 2,3 εκατ. στρέμματα

ΤΟ ΙΓΜΕ υπολογίζει πως η συνολική έκταση της υφαλμύρωσης στην Ελλάδα υπερβαίνει τα 2.300.000 στρέμματα και αφορά κυρίως παράκτιους υδροφόρους ορίζοντες.

Η κ. Μουρκίδου, καθηγήτρια Γεωπονικής στο Αριστοτέλειο, σημειώνει ότι «η κατανάλωση νερού στην Ελλάδα για τις γεωργικές δραστηριότητες ανέρχεται σήμερα στο 90% του συνόλου των διαθέσιμων υδάτινων πόρων ενώ σε πολλές περιοχές η μοναδική πηγή αρδευτικού νερού είναι η άντληση υπόγειων νερών. Αυτή έχει οδηγήσει στην υφαλμύρωση με την εισχώρηση θαλασσινού νερού για την αποκατάσταση της ισορροπίας. Το φαινόμενο αυτό διαπιστώθηκε σε πολλές περιοχές των Νομών Ροδόπης και Ξάνθης στις οποίες σχετικές αναλύσεις έδειξαν την παρουσία υπόγειων νερών με ποιοτικά χαρακτηριστικά παρόμοια με εκείνα του θαλασσινού νερού».
Μάλιστα οι ειδικοί αναφέρουν ότι στην υπεράντληση υπογείων νερών ενδεχομένως να οφείλεται και η καθίζηση του εδάφους που παρατηρείται σε ορισμένες περιοχές.

Τα πηγάδια

Ανεπανόρθωτες βλάβες στην ποιότητα των υπόγειων υδροφόρων οριζόντων προκαλεί, σύμφωνα με τους ειδικούς, η απόρριψη αστικών και γεωργοβιομηχανικών αποβλήτων σε παλιά πηγάδια. Μετρήσεις του ΙΓΜΕ έχουν δείξει κατά το παρελθόν περιοχές με μολυσμένα υπόγεια νερά εξαιτίας τέτοιων πρακτικών, αλλά και λόγω γειτνίασης του υδροφόρου ορίζοντα με σκουπιδότοπους ή λατομεία, που επίσης χρησιμοποιούνται σε πολλές περιπτώσεις ως χωματερές.

ΠΗΓΗ - ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ "ΤΑ ΝΕΑ" Τρίτη 9 Ιουνίου 2009

ΡΕΠΟΡΤΑΖ: Μαρία Λίλα